Cichy zabójca w Twoim domu
Nie jest widoczny, nie ma zapachu ani smaku. Tlenek węgla potocznie zwany czadem, każdego roku zabija w Polsce około 100 osób, a blisko dwa tysiące ulega zatruciu.
Dlaczego jest niebezpieczny i skąd się bierze czad?
Tlenek węgla wydobywa się z źle użytkowanych i wadliwych urządzeń grzewczych oraz przewodów kominowych. Jest gazem bezwonnym i bezbarwnym, ale silnie trującym. Nieco lżejszy od powietrza, co powoduje, że łatwo się z nim miesza i w nim rozprzestrzenia.
Jak dochodzi do zatrucia?
Tlenek węgla dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwioobiegu. W układzie oddechowym czad wiąże się szybciej niż tlen z hemoglobiną. W skutek czego dopływ tlenu do organizmu jest blokowany, co powoduje uszkodzenie mózgu oraz innych narządów wewnętrznych. Stwarza to zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Konsekwencją ostrego zatrucia może być niewydolność wieńcowa, nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, zawał lub nawet śmierć.
Objawy zatrucia czadem
Sygnałem podtrucia czadem mogą być następujące: bóle i zawroty głowy, duszność, nudności, wymioty, oszołomienie, przyśpieszenie czynności serca i oddychania, osłabienie, senność, trudności z oddychaniem, oddech przyśpieszony i nieregularny.
Osoba zaczadzona czuje się znużona i osłabiona. Zaburzenia zdolności oceny zagrożenia powodują, że jest bierna i nie ucieka z miejsca skumulowania trucizny, następnie traci przytomność. Jeśli nikt nie przyjdzie z pomocą, może umrzeć.
Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla?
1. Jak najprędzej wynieść osobę w bezpieczne miejsce, tak aby zapewnić jej dopływ świeżego powietrza.
2. Rozluźnić poszkodowanemu ubranie.
3. Wezwać pogotowie ratunkowe i straż pożarną.
4. Jeśli po wyniesieniu na świeże powietrze zaczadzony nie oddycha, należy niezwłocznie przystąpić do wykonania masażu serca i sztucznego oddychania.
Jak się chronić przez zatruciem czadem?
Trzeba pamiętać o kilku zasadach:
• Nie wolno zasłaniać otworów nawiewnych i kratek wentylacyjnych.
• Należy zapewnić stały dopływ świeżego powietrza do paleniska oraz swobodny odpływ spalin.
• Należy systematycznie sprawdzać ciąg powietrza.
• Piecyk gazowy powinien być szczelnie podłączony do przewodu spalinowego, natomiast przewód spalinowy musi być drożny i szczelny.
• Zamontować czujniki tlenku węgla.
• Co najmniej raz w roku należy kontrolować stan przewodów wentylacyjnych i kominowych w budynkach jednorodzinnych i wielorodzinnych oraz stan instalacji gazowej. Gdy palimy drewnem i węglem, należy to robić nie rzadziej niż raz na 3 miesiące. Gdy używamy oleju opałowego czy gazu ziemnego – nie rzadziej niż raz na pół roku.
• Jeśli wymieniamy okna na nowe, trzeba rozważyć poprawność działania wentylacji. Nowe okna są częściej o wiele bardziej szczelne niż wcześniej stosowane i mogą pogarszać wentylację.